16. Virus bệnh viêm não

Có nhiều typ khác nhau gây nên những thể bệnh với các triệu chứng lâm sàng khá thay đổi; có tác giả đã phân chia các typ đó vào 4 nhóm lớn: A, B (trong đó có virus bênh viêm não Nhật Bản), c và Bunyamwera, 10 nhóm nhỏ và một số chưa xếp hạng.

Dưới kính hiển vi, virus có dạng các thể hình cáu, bên trong có cấu trúc như nhân, kích thước thay dổi từ 20 đốn 40 nm. Lây truyẻn sang người khác qua các vật trung gian truyền nhiễm.

Các phương pháp thăm dò virus:

a) Phán lập virus: sau khi nuôi cấy trong phôi gà 10 - 12 ngày, hoác tiêm bệnh phẩm vào trong não chuôt bạch còn bú; nên làm trong 5 ngày đẩu của bệnh, dùng máu bệnh nhân làm bệnh phẩm. Nếu kết quả dương tính, chuột sẽ chết sau 6 - 1 0 ngày, đem các virus làm các phin ứng huyết thanh đặc hiệu. -1

h) Phán ửng k ít hợp hổ thể: khásg ng«yẻn làm từ nio chuột đã được tlèm tniyẻn virus, hoặc từ tm ề o Ị nuối cấy virus tron g |Ị id iì|ặ . ,CóỊthể làm n á i Ị g i g i y ẩM ằ nhiéu

♦ ỉ lyp khác nhau. Phàn ứng xuấl hiện sớm, cán phai làm 2 lán cách nhau một thời gian nhát định đế theo dõi động lực kháng thể. Kháng thể này tổn tại khỏng lâu trong máu (3 - 6 l l iáng).

c) 'Phàn ứiiiỊ trmiíỊ hòa: phàn ứng này xuất h i ệ n chậm hơn nhưng kco dài rất láu, có khi suốt đời, có tính chát đặc hiệu hơn phán ứng kết hợp bổ Ihể vì ít loại virus có cùng chung khá ng n g u y ê n đối với các khá ng the t rung hòa. Trong phản ứng này, ngirời ta dùng huyết thanh bộnh nhíin, cho tiếp xúc với một huyền dịch não chuột bạch đã được tiêm truyền với nhiều chúng virus rói đem tiêm truyền tiếp. Nếu phản ứng dương tính thì không gây bệnh cho động vật sau. Phải làm hai lần phản ứng cũng cách nhau một thời gian nhất định.

(ỉ) Phàn ứnq ức chếntỊưng kết lìổniỊ cầu: giỏng như trong chẩn đoán virus cúm; hồng cầu dùng trong phản ứng là hồng cầu gà. Phản ứng này xuất hiện sớm hơn 2 phản ứng trên (vào cuối tuần thứ 1), có thể dương tính với huyết thanh pha loãng >1/160. Kháng thể này có thể tồn tại nhiều năm trong máu.

e) Kỹ thuật miễn dịch huỳnh quang gián tiếp phát hiện kháng nguyên virus: kết quả dương tính khi soi dưới kính hiển vi huỳnh quang thấy hình ảnh phát quang màu xanh lá mạ. Hiên nay các phòng xét nghiệm đã dùng kỹ thuật ELISA phát hiện virus hoặc kháng nguyên virus bệnh viêm não.