Lấy các chất dịch xét nghiệm - Mật Dịch Tụy
Xét nghiệm các chất dịch hút ờ tá tràng để:
- Chẩn đoán một số bệnh ờ tá tràng.
- Thăm dò chức năng tiết mật của gan, túi mật. Nghiên cứu những thay đổi về thành phần mật, kiểm tra ký sinh trùng trong gan.
- Thăm dò chức năng của tụy.
Hút các chất dịch ờ tá tràng trờ thành một thủ thuật cẩn làm trong các bệnh viện, giúp cho việc chẩn đoán một cách chắc chắn, cụ thể các bệnh ờ cơ quan đó. Người ta còn ứng dụng thủ thuật này trong mục đích điẻu trị, khi can thiệp vào các bênh ở túi mật, đường dẫn mật, tụy.
LẤY CÁC CHẤT DỊCH XÉT NGHIỆM
1. Lấy mật
Bệnh nhản nhịn đói; sáng cho nuốt ống Einhorn như khi hút dịch vị, cho tới khi răng cửa chạm vạch II, nghĩa là ống vào tới dạ dày. Đặt bệnh nhân nằm nghiêng bên phải rồi tiếp tục cho nuốt rất từ từ cho tới khi hàm răng chạm vạch III (ỉừ 30 phút đến 1 giờ): khi đó đẩu ống Einhorn dã tới tá tràng. Nếu có X quang, nẾn chiếu để đưa ống vào đúng đường.
a) Đầu ống Einhorn kii tói tá tràng kích thích cơ thắt Oddi mờ ra làm mật A chày. Mật A gồm lẳn lỏn dịch tá tràng, dịch tụy và mật, từ ống dẫn mật lớn chảy ra tá tràng, màu vàng tươi, hơi quánh. Hút lấy mật này.
b) Tiếp đó bơm vào tá tràng 30 ml dung dịch MgS04 30% hoặc 20 - 30 ml dầu ôliu ở nhiệt độ 37°c. Đôi với những người vàng da hoặc túi mật dễ bị kích thích, nên dùng dầu oliu. Sau khi bơm chừng 5 - 1 0 phút, lại thấy chày ra chừng 20 - 30 ml mật A nữa.
Chờ 30 phút sau, lại hút: lần này ta hút được chứng 30 - 40 ml mật B đặc hơn, sẫm màu từ túi mật chảy ra rất mạnh
c) Sau một thời gian ngắn, mật c từ gan chảy ra, trong hơn, màu vàng tươi.
Phương pháp này gọi là phương pháp Meixer-Lyon.
2. Lấy dịch tụy
Ông Einhorn vẫn đặt trong tá tràng. Nếu có ống thòng kép có 2 đầu chênh nhau, một đầu mang quả bórỉg con để sau khi được bơm không khí vào sẽ bịt môn vị tránh dịch vị xuốriỊL tá tràng thì dịch tụy lấy ra được nguyé 1 chất.
. Hút dịch tá tràng, kiểm tra lại pH nếu thấy xấp xỉ 8 thì bắt đầu tiêm secretin 3 đơn vị/kg cân nặng, tiêm tĩnh mạch trong 2 phút.
. Cứ 10 phút hút dịch 1 lần, lấy 5 mẫu định lượng lấy số trung bình. Nếu không dùng ống thông kép thì phải bỏ những phần dịch đục hoặc toan vì lẫn dịch vị, dịch tá tràng.
Chú ý:
1. Cần kiểm tra xem ống Einhorn có vào tới tá tràng hay không? Nếu khổng có X quang, nên theo dõi:
- Dịch hút ra có nước hot và dich vị, phàn ứnc toan: õne Einhorn mới tới da dàv hoăc còn t ronc da dàv.
- Bơm nước muối sinh lý có n h u ộm ít xanh me thvl cn: nếu hút ra dễ d à n c vẫn chất đó thì ó n e Einhorn vẫn ờ da dày. Nếu hút khó k h ỏ n c thấy dung d i c h đó thì òne đã tới tá t r à n g rồi .
Tuy nhiên có trườnc hợp ống Einhorn đã vào tới tá tràng rói, khi hút ra lại thây dịch toan; đó là do dịch vị chảy vào tá tràng; khi này dịch hút ra màu ngà vàng hoặc đục.
2. Cử động mạnh của bệnh nhân có thể làm thay đổi vị trí cùa dẩu ống Einhorn mặc dầu ống đã tới tá tràng rổi.
3. Không chì định dùng phương pháp này trong các
bệnh ung thư hay hẹp ống thực quàn, hẹp môn vị và những bệnh mà túi mật rất dễ bị kích thích vì có thể gảy nẻn cơn đau bụng dữ dội hay những biến chứng khác.